Umowa barterowa – jak ją prawidłowo rozliczyć?

Zamienił stryjek siekierkę na kijek – stare powiedzenie podważa sens wymian barterowych, ale w biznesie nie ma zastosowania. Choć mamy XXI wiek, to barter nadal jest bardzo popularną formą transakcji handlowej. Jak jednak rozliczyć umowę barterową? Podpowiadamy.

Wartość przedmiotów/usług musi być taka sama

To podstawowy warunek, aby w ogóle móc nawiązać współpracę barterową. Obie strony muszą więc ustalić, że wymiana jest neutralna podatkowo, co oznacza, że jeden z przedmiotów nie ma wyższej wartości niż drugi. To samo dotyczy usług. Wartość ta musi zostać podana w umowie

Przykład

Firma X produkuje sprzęt biurowy. Zleciła serwis wewnętrznej sieci teleinformatycznej specjaliście IT prowadzącemu jednoosobową działalność gospodarczą. Informatyk zamiast zapłaty gotówkowej zgodził się przyjąć 2 monitory i drukarkę. Strony spisały umowę, w której określiły, że wartość usługi była równa tej, jaką ma przekazany sprzęt.

Celem takiej umowy jest uzyskanie zerowego bilansu finansowego, co umożliwi obu stronom uniknięcie zapłaty podatku.

Co musi znaleźć się w umowie barterowej?

Aby umowa barterowa była ważna dla celów podatkowych i dowodowych, powinna zawierać podstawowe informacje:

• Datę i miejsce zawarcia
• Nazwy stron transakcji
• Jakie towary/usługi są przedmiotem wymiany
• Dane dotyczące terminu i warunków wymiany
• Zasady postępowania, jeśli któraś ze stron nie wywiąże się z umowy

Ważne

Każdą wymianę  barterową należy uwzględnić w Księdze Przychodów i Rozchodów, ponieważ powoduje ona skutki podatkowe. Chodzi przede wszystkim o stawkę VAT.

Jak rozliczyć transakcję barterową

Ponieważ wartość wymienionych przedmiotów/usług jest identyczna, transakcja jest neutralna podatkowo – żadna ze stron nie poniesie podatku dochodowego. Inaczej może być natomiast z podatkiem od towarów i usług. Wszystko zależy od tego, jaką stawkę VAT zastosuje każda ze stron.

Przykład:

Firma X w zamian za wykonanie strony internetowej zaproponowała firmie Y voucher na przejazdy taksówkami do limitu usługi. Wykonanie strony jest jednak obłożone stawką 23% VAT, a przejazdy taksówkami 8% VAT. To problem podatkowy, który oznacza, że transakcja nie jest korzystna dla firmy Y.

Dlatego wybierając towary lub usługi do wymiany barterowej warto przypilnować, aby transakcja była całkowicie neutralna podatkowo. Pozwoli to uniknąć problemów związanych z rozliczeniem umowy i zaksięgowaniem dokumentu sprzedaży.